Hiểu rõ khổ đau của mình giúp hiểu rõ người khác
Tôi có biết một bà ở Washington D.C. có ý định tự tử vì bà ta không biết làm thế nào để thoát khỏi khổ đau. Bà không còn hy vọng vì gặp khó khăn khi sống với chồng và ba người con. Có một người bạn muốn cho bà ta nghe một bài pháp thoại của tôi. Bà từ chối vì bà là người theo Công giáo và bà nghĩ rằng nghe một bài pháp thoại Phật giáo là trái với Đức tin.
Vào đêm dự định tự tử, bà ta gọi điện thoại cho cô bạn để giã từ. Cô bạn bèn nói, “Trước khi chị tự kết liễu đời mình, mời chị đến đây với tôi để chia tay. Kêu taxi và đến đây”. Khi bà ta tới, cô bạn yêu cầu bà ta, như làm ơn, ngồi nghe bài pháp thoại ghi âm “Trước khi quyết định tự tử”. Bà ta miễn cưỡng nhận lời để vừa lòng bạn mình.
Sau khi nghe xong bài pháp thoại, bà tò mò và quyết định ghi tên tham dự một khóa tu về chánh niệm. Sau khóa tu, bà bắt đầu lắng nghe khổ đau của mình. Trước kia, bà đã nghĩ rằng cách duy nhất để chấm dứt khổ đau là tự tử. Khó mà lắng nghe khổ đau của chính mình. Nhưng bà đã học được phép trở về với hơi thở, với khổ đau của mình. Bà khám phá ra rằng mình đã tạo ra rất nhiều nhận thức sai lầm và ôm ấp rất nhiều hờn giận. Bà nghĩ rằng chồng bà và cả nhà đã làm cho bà đau khổ. Nhưng bây giờ bà đã thấy rằng bà cũng có trách nhiệm về khổ đau của bà. Bà nghĩ rằng chồng bà không đau khổ, chồng bà chỉ làm cho bà đau khổ. Nhưng bây giờ hiểu biết của bà đã thay đổi và bà đã có thể nhận ra rằng chồng bà cũng đau khổ. Đây là một thành tựu đáng kể. Mỗi khi thấy được khổ đau của mình thì có thể thấy được khổ đau của người khác, có thể thấy trách nhiệm của mình, là mình đã gây nên đau khổ cho mình và cho người khác.
Vào cái đêm hôm bà về nhà, bà đã đến ngồi gần chồng và nói với ông: “Em biết anh đã đau khổ rất nhiều trong những năm qua. Em đã không giúp được anh. Vì vậy tình trạng càng trở nên tồi tệ. Em không cố ý làm cho anh đau khổ. Chỉ vì em không hiểu rõ anh. Em đã không thấy khổ đau trong anh. Anh hãy nói những khổ đau của anh cho em nghe đi. Hãy giúp em hiểu anh”. Bà ta đã có thể sử dụng ái ngữ để nói chuyện với chồng bà. Và ông ta đã khóc như một đứa bé vì trước đây bà chưa bao giờ nói với ông những lời thương yêu như vậy. Mối tình giữa hai người rất đẹp lúc ban đầu nhưng dần dần nó đã đầy những giận hờn tranh cãi và thiếu truyền thông chân thật. Đêm hôm đó là đêm bắt đầu cho sự hòa giải giữa hai người. Hai tuần lễ sau, hai vợ chồng và mấy người con đã đến kể cho tôi nghe câu chuyện này.
Trích “Nghệ thuật thiết lập truyền thông”
Thích Nhất Hạnh
