Chờ đợi và quan sát với trí thông minh
Trong pháp hành này,
chúng ta không tập trung chú tâm,
không kiểm soát, không cố gắng quá mức,
không hạn chế hay can thiệp.
Tất cả những hành động đó
đều có động lực từ
các phiền não như tham, sân, si.
Chúng ta thường hay sử dụng rất nhiều cố gắng sai đường (tà tinh tấn) để có được những thứ mình muốn hoặc bỏ rất nhiều công sức để tống khứ những gì mình không ưa. Chúng ta cũng thường làm nhiều việc một cách mù quáng trong khi chẳng biết chắc mình cần phải làm gì.
Với pháp hành này, chúng ta chỉ cần chờ đợi và quan sát với trí thông minh. Khi ngồi thiền bạn có thể hay biết được những gì một cách tự nhiên? Bạn không phải tập trung tâm hay nhìn vào một đề mục đặc biệt nào cả. Bạn chỉ hay biết và tự quan sát chính mình:
- Bạn có biết mình đang ngồi đây hay không?
- Cái gì đang diễn ra trong thân của bạn?
- Bạn có thể biết được những gì một cách tự nhiên? Bụng phồng, xẹp, nóng bức,
tiếng động . . . - Bạn có nhận biết được hai bàn tay mình đang chạm vào nhau không?
- Cánh tay bạn có mỏi không?
Bạn cần bao nhiêu sức lực để biết mình đang nhìn, đang nghe, cảm nhận cảm giác nóng, lạnh, cảm giác xúc chạm hay sự mệt mỏi? Bạn có cần phải tập trung chú tâm mới cảm nhận được những điều ấy không? Đơn giản hay biết như vậy có mệt mỏi hay khó lắm không? Bạn xem, quan sát như vậy có dễ không? Cứ thực hành như vậy cả ngày đâu có mệt mỏi gì!
Hãy tự hỏi xem mình có hay biết không và rồi mới bắt đầu ngồi thiền hoặc đi kinh hành. Bản chất của tâm là nhận biết đề mục nó muốn một cách tự nhiên và nó sẽ hay biết nhiều ít tùy theo khả năng của nó. Thường xuyên tự kiểm tra mình khi ngồi thiền, đi kinh hành, khi ăn, khi sinh hoạt. Tâm biết những gì nó muốn biết, đúng không? “Cái biết tự nhiên” này rất dễ đối với bạn. Còn cứ phải cố đi tìm đề mục mình thích sẽ làm bạn mất rất nhiều năng lượng.
Trích “Pháp Ở Mọi Nơi”
Thiền Sư Sayadaw U Tejaniya
