Hòa giải với hôn trầm
Nghỉ ngơi giúp tâm phục hồi được năng lượng. Để hiểu tiến trình này, tôi sẽ giới thiệu hai phần của tâm: tâm nhận biết và tâm tạo tác.
Tâm nhận biết và tâm tạo tác cùng chia sẻ chung một nguồn năng lượng tinh thần. Như vậy, khi bạn làm việc quá nhiều, khi bạn có lối sống quá bận rộn và phải vật lộn để tồn tại, tâm tạo tác đã tiêu thụ phần lớn năng lượng tinh thần của bạn, chỉ còn để lại chút đỉnh cho tâm nhận biết. Khi tâm nhận biết đói năng lượng tinh thần thì bạn sẽ cảm thấy uể oải lờ đờ [hôn trầm – thīna-middha].
Vài năm trước đây trong một khoá tu thiền ẩn cư ở Sydney, một thiền sinh đến muộn, bà là một một người làm công tác lãnh đạo đầy căng thẳng. Trong buổi thiền tập đầu tiên tối hôm đó, tâm trí của bà ấy đờ đẫn như một xác chết. Tôi đã giảng cho bà ấy một bài đặc biệt nói về phương pháp vượt qua hôn trầm: tôi bảo bà ấy hãy nghỉ ngơi. Trong ba ngày tiếp theo, bà ấy ngủ vùi cho đến sáng, sau khi ăn sáng xong lại vào giường ngủ tiếp, và sau khi ăn trưa lại ngủ thêm một giấc dài. Thật là một thiền sinh xuất sắc! Sau ba ngày không chiến đấu chống cự, gần như không tiêu phí chút năng lượng tinh thần nào cho tâm tạo tác, nhưng đã dồn hết năng lượng cho tâm nhận biết, tâm của bà ấy tươi sáng trở lại. Trong ba ngày tiếp theo, bà đã bắt kịp với mọi người trong nhóm theo bước tiến bộ của các giai đoạn hiền tập. Cuối khóa thiền ẩn cư, bà đã tiến lên dẫn đầu và là một trong những thiền sinh ‘ngôi sao’ của khóa tu ấy.
Phương cách hữu hiệu và sâu sắc nhất để vượt qua hôn trầm là ngừng chiến đấu chống cự lại tâm bạn. Hãy ngừng cố gắng thay đổi mọi việc, thay vào đó hãy để mọi việc diễn tiến tự nhiên. Hãy hòa giải với hôn trầm, đừng gây chiến với nó.
Rồi năng lượng tinh thần
của bạn sẽ được giải phóng
để tuôn chảy vào tâm nhận biết,
cơn hôn trầm sẽ tự nhiên biến mất.
Trích “Từ Chánh Niệm Đến Giác Ngộ”
Thiền Sư Ajahn Brahm
Người dịch: Nguyên Nhật Trần Như Mai
Making peace with sloth and torpor
Resting allows the energy to return to the mind. To understand this process, I will now introduce the two halves of the mind: the knower and the doer.
The knower and the doer share the same source of mental energy. Thus, when you are doing a lot, when you have a busy lifestyle and are struggling to get on, the doer consumes most of your mental energy, leaving only a pittance for the knower. When the knower is starved of mental energy you experience dullness.
At a retreat I led in Sydney a few years ago, a retreatant arrived late from her high-stress job as an executive in the city. In her first sitting that evening her mind was almost as dead as a corpse. So I gave her my special teaching on how to overcome her sloth and torpor: I told her to rest. For the next three days she slept in until dawn, went back to bed again after breakfast, and had a long nap after lunch. What a brilliant meditator! After three days of no fighting, giving hardly any mental energy to the doer but letting it flow to the knower, her mind brightened up. In another three days she had caught up with the rest of the group in her progress through the stages. By the end of the retreat she was way ahead and one of the star meditators of that retreat.
The most profound and effective way to overcome sloth and torpor is to stop fighting your mind. Stop trying to change things and instead let things be. Make peace not war with sloth and torpor.
Then your mental energy
will be freed to flow into the knower,
and your sloth and torpor will naturally disappear.
– “Mindfulness, Bliss, and Beyond”
Ajahn Brahm
