Bốn đặc tính của chánh ngữ
Lời yêu thương, chân thật đem lại vui tươi và bình an cho mọi người. Nhưng muốn nói lời ái ngữ cần phải thực tập bởi vì ta không mấy quen. Khi chúng ta nghe mãi những lời thèm khát, bất an, hờn giận, chúng ta quen đi. Chúng ta phải thực tập để nói lời yêu thương, lời chân thật.
Trong đạo Phật có phép thực tập gọi là Mười hạnh Bồ Tát. Trong mười hạnh ấy có bốn hạnh liên quan tới chánh ngữ. Bồ Tát là một người đã giác ngộ nhưng nguyện dành trọn cuộc đời để cứu khổ chúng sanh.
Giác ngộ là luôn luôn giác ngộ một cái gì. Nếu anh hiểu rõ tính chất và nguồn gốc khổ đau của anh thì đó là một giác ngộ và anh có thể vơi bớt khổ đau tức thì. Có nhiều người rất nghiêm khắc với chính mình. Đó là vì họ không hiểu rõ khổ đau của mình. Khi trở thành một vị Bồ Tát cho chính mình chúng ta không còn trách mình hay trách người khác.
Bồ Tát là người có thể nói lời dịu dàng và lắng nghe với tâm yêu thương. Ai cũng có thể trở thành một vị Bồ Tát nhờ thực tập tinh chuyên. Không cần phải thực tập mười năm để trở thành một vị Bồ Tát. Hãy để dành một ít thời gian mỗi ngày, có thể chỉ là năm, mười phút để ngồi yên, thực tập hơi thở chánh niệm và lắng nghe mình.
Sau đây là bốn hạnh Bồ Tát (trong mười hạnh) để thực tập chánh ngữ:
- Nói lời chân thật. Không nói dối.
- Không nói lời thêu dệt, vẽ vời.
- Không nói lời điên đảo, hai chiều.
- Không nói lời ác độc.
Trích “Nghệ thuật thiết lập truyền thông”
Thích Nhất Hạnh
